Nuevos datos documentales sobre Paolo Da San Leocadio

  1. Rusconi, Stefania
  2. Company Climent, Ximo
Journal:
Ars longa: cuadernos de arte

ISSN: 1130-7099

Year of publication: 2013

Issue: 22

Pages: 87-92

Type: Article

More publications in: Ars longa: cuadernos de arte

Abstract

A document is presented here which clarifies the identity of who could have been or must have been the second wife of the Italian Paolo da San Leocadio (Reggio Emilia 1447-Valencia 1520), one of the first people to introduce Renaissance paintings to Spain in 1472. It is marriage contract between Jaume Llo - pis, a moneychanger from Valencia, and the painter, who agreed to the marriage between the painter and Isabel Llopis, Jaume�s sister, offering an important dowry.

Bibliographic References

  • Es fundamental para el buen progreso de la historia del arte en general la existencia de personas como Giovanni Pio Palazzi, cuyo trabajo abnegado, continuado, en absoluto silencio y al servicio de toda la comunidad científica son un verdadero ejemplo para las futuras generaciones de investigadores en el terreno de la historia del arte y de las humanidades en general; PALAZZI, G. P. "Notizie della famiglia di Paolo da San Leocadio". En: CONDORELLI, A. Il coro angelico di Rodrigo Borgia. Actas del Congreso Rinacimento italiano e committenza valenzana: gli angeli della catedrale di Valenza (Roma, 24-26 de enero de 2008), Roma, 2011 [art. pp. 57-87], pp. 75-85.
  • Agradecemos a Giovanni Pio Palazzi su enorme amabilidad al permitirnos conocer en todo momento, y en especial en Reggio el 11 de mazo de 2011, una parte de su rica documentación. Es justo recordar también aquí el pionero estudio de Prospero Carri en 1922, a quien debemos el conocimiento exacto del nacimiento de Paolo da San Leocadio en Reggio; fue bautizado (baptizatus fuit) el 10 de septiembre de 1447 en la parroquia de San Próspero de Reggio, situada en la via Galgana; CARRI, Prospero. Brevi studi sul Quattrocento emiliano. Reggio Emilia: Ubaldo Guidetti, 1922, p. 10.
  • Cfr. AZCÁRRAGA, Adolfo de. Arte y artistas valencianos. Valencia: Ajuntament de València, 1989, pp. 308-309
  • COMPANY, Ximo. Paolo da San Leocadio i els inicis de la pintura del Renaixement a Espanya. Gandia: CEIC Alfons el Vell, 2006, pp. 151-152
  • COMPANY, Ximo. Il Rinascimento di Paolo da San Leocadio. Palermo: Kalos Gruppo Editoriale, 2009, pp. 26-27.
  • Fue publicado por CARRI, Prospero, 1922 (nota 2), p. 10, y más tarde por COMPANY, Ximo. "La Adoración de los Reyes, de Pablo de San Leocadio, conservada en Gandia y nueva aportación documental sobre el nacimiento del pintor". Archivo Español de Arte, 1990, no 249, p. 84-91; también por el mismo autor en: COMPANY, Ximo, 2009 (nota 2), pp. 26-27; y por PALAZZI; CONDORELLI, 2011 (nota 2), pp. 62 y 82-83.
  • GRASSI, G.; SEVERI, M. "Restauri alla Cattedrale di Reggio Emilia. Prime risultanze delle indagini sulle strutture murarie in alzato". Taccuini d'arte. Rivista di Arte del territorio di Modena e Reggio Emilia, 2007, 2, pp. 45-63. Se habla de "massari fabricae sancto Leucadi".
  • TOLOSA, Luisa; COMPANY, Ximo. "Apèndix Documental. Paolo da San Leocadio en els arxius: Reflexions sobre els documents de la seua vida i la seu obra". En: COMPANY, Ximo. Paolo da San Leocadio i els inicis de la pintura del Renaixement a Espanya. Gandia: CEIC Alfons el Vell, 2006 [art., pp. 385-494], no 45, p. 428.
  • Si aceptamos-como parece ser lo más probableque la madre de Eleocadio era soltera, y que también pudo serlo la madre de Peret Pau, ya que ninguna de ellas consta mencionada en el testamento de 1478 ni en ningún otro documento, deberemos concluir que la primera esposa de Paolo da San Leocadio, por ahora de nombre desconocido, fue la que falleció y fue enterrada en Castellón en 1493, como consta en el Llibre de la Sagristania de l'Església Major de la vila de Castelló, del Archivo Municipal de Castelló. Aparece aquí una nota registrada por Bertomeu Gener, administrador de dicha Sagristania, en la que hace constar que ha recibido 10 sueldos "per la creu de argent de la sepultura de la muller de mestre Paulo" (SÁNCHEZ GOZALBO, Ángel. "Iglesia de Santa María de Castellón. El Altar Mayor". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1977, t. LIII, cuaderno 4, octubre-diciembre, [art. pp. 365-395], p. 381, doc. XXXIV; también en TOLOSA, Luisa; COMPANY, Ximo, 2006 (nota 8), no 178, pp. 463-464). Esta debió ser, con toda probabilidad, la madre de Felipe Pablo de San Leocadio, también pintor como su padre, con quien colaboró y aparece documentado en Villarreal en 1513 (TOLOSA, L.; COMPANY, X., 2006 (nota 8), no 215, p. 476).
  • TRAMOYERES, Luis. "Los cuatrocentistas valencianos, el Maestro Rodrigo de Osona y su hijo del mismo nombre". Cultura Española, 1908, IX, [art. pp. 139-156], p. 143, nota 1. Tramoyeres cita que Paolo da San Leocadio contrajo matrimonio en septiembre de 1493 con Isabel López o Llopis, pero nunca dio a conocer la fuente documental consultada.
  • AHN, Órdenes Militares, Expe. 5.225, fol. XXIV-ss. Aparece recogido en MERCADER, Gaspar. El Prado de Valencia. Toulouse: Edouard Privat, 1907, pp. XXIII-XXIV.
  • Debemos toda esta valiosa información a FALOMIR FAUS, Miquel. Arte en Valencia 1472-1522. Valencia: Consell Valencià de Cultura, 1996, pp. 170-172.
  • Cfr. COMPANY, Ximo. L'Europa d'Ausiàs March. Art, cultura, pensament. Gandia: CEIC Alfons el Vell, 1998, pp. 268-274.
  • SÁNCHEZ GOZALBO, Ángel. "Iglesia de Santa María de Castellón. El Altar Mayor". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, t. LIII, cuaderno 2 (abril-junio, 1977), pp. 144-160, y cuaderno 4 (octubre-diciembre, 1977), pp. 365-395.